Kościół modrzewiowy z 1674 roku. Obok prawego ołtarza mieści się renesansowa chrzcielnica. Drewniana dzwonnica pochodzi z XVIII wieku. Zabytkowy kościół drewniany i sanktuarium MB pocieszenia pw. św. Mikołaja w Gąsawie na szlaku piastowskim, 2 km od Muzeum Archeologicznego w Biskupinie. Został zbudowany w pierwszej ćwierci XVII w. z modrzewia. Jest to budowla zrębowo - szkieletowa, prościej mówiąc ma podwójne ściany.
Posiada niezwykle bogatą, w przemyślny sposób łączoną więźbę dachową. Układ belek w ścianach, niespotykany w Wielkopolsce (częściej na Śląsku) w stylu gotyckim łączony z późniejszymi układami. W wyposażeniu wnętrza zobaczysz przekrój stylów od późniejszego gotyku, przez wielość baroku, manieryzm, klasycyzm aż do współczesności. Ok. roku 1850, gdy świątyni groziła katastrofa budowlana, poszła petycja do rządu pruskiego o zgodę na rozebranie walącego się kościoła i postawienie nowego z materiałów trwalszych. Prusacy nie zgodzili się na rozbiórkę a nakazali remontować. Budowlę uratowano, ale nie starczyło funduszy na restauracje malowideł pokrywających ściany i strop kościoła. Na podniszczone malowidła nałożono warstwę trzciny i grubą warstwę tynku. Cenne malowidła zostały zapomniane na 150 lat. Przez półtora wieku prace prowadzone w kościele miały zasadniczo charakter kosmetyczno - dekoracyjny. Stan techniczny pogarszał się z biegiem czasu i pojawiło się znowu zagrożenie katastrofy budowlanej. W latach 1998 i 1999 przeprowadzono gruntowny remont rękoma górali od kalenicy (w konstrukcji więźby dachowej zostawiono tylko tzw. " 2 świadków ") przez wymianę belek w ścianach aż do trudnej operacji wymiany " fundamentów ". Ścianę północną wzmocniono potężną konstrukcją stalową, zamaskowaną drewnianym szalunkiem. W ostatnich dniach remontu sprawdzono jeszcze stan odstawionych w 1850 r. belek zwanych lisicami. Po odsłonięciu jednej z nich ukazały się malowidła na drzewie. Szukając w Archiwum kościelnym w Gnieźnie odnaleziono protokoły dawnych wizytacji biskupich, które mówiły, że w XVII i XVIII w. ściany i strop kościoła były pokryte malowidłami. Kilkanaście odkrywek w tynku potwierdziło zapisy kronikarskie. W ciągu kilku ostatnich lat w ramach praktyk wakacyjnych studenci UMK zbili etapami tynki. Odkryte malowidła wg. opinii profesjonalistów mają skalę europejską dzięki wielości i jakości pędzla wykonawców. W niedużym kościele jest ponad 700 m2 malowideł, pokrywających się w wielu miejscach innymi wcześniej malowanymi. Dekoracja malarska ścian i stropu są kompilacją z różnych okresów. Ubogacane obecną formę otrzymały w XVIII i XIX w. W nawie wielki obraz sądu ostatecznego, wiele postaci świętych (rozpoznany św. Wawrzyniec), inskrypcje łacińskie, prospekt organowy z anielską orkiestrą, mało wyraźne sceny z Życia św. Mikołaja a nawet na stropie gdzie po wymianie desek w XIX w. nie spodziewano się niczego, odkryto w 2/3 stropu przepiękne motywy roślinne. Na ścianach czołowych przepiękne sylwetki Dawida i św. Cecylii. Przebogate prezbiterium. Pas girland, medaliony kartusze zwieńczone laurem i akantem , w środku przedstawienia symboliczne i napisy, uzupełniają to uskrzydlone główki anielskie. Wielu nierozpoznanych świętych. Wg. jednego monotematycznych historyków (losy Kanoników Regularnych - budowniczych tego kościoła) wymalowany może pierwszy, lub jeden z pierwszych wizerunków św. Kazimierza na ziemiach polskich. Dużo scen biblijnych -jakby malarstwo sztalugowe w klimacie Rembrandta. Tłem ołtarza głównego jest wielka, zwisająca ze stropu czerwona kotara - baldachim, podtrzymywane przez aniołów. Centralnym punktem stropu prezbiterium jest Madonna, a w medalionach postacie ewangelistów - wszystko to oplecione wieńcami laurowymi, akantami, główkami anielskimi - sporo aniołów z instrumentem i księgami. Jedna z warstw malarskich jest wyraźnie datowana na 1705 / 1706 r. prace konserwatorskie są prowadzone ze środków Ministerstwa Kultury. Z funduszów parafialnych, po gruntownym remoncie, są prowadzone różnorakie prace budowlane (rynny, posadzka, stabilizacja temperatury itp.). Wszystkie te dane można sprawdzić w centralnych wojewódzkich służbach konserwatorskich.
